anümün

Mapuche (Alfabeto Unificado, Grafemario Azümchefe)

anümün
pronunciación (AFI)	[a.nɘˈmɨn]
grafías alternativas	anvmvn

Etimología

De anün ("sentarse") y el sufijo -m.

Verbo

1

Sentar, asentar.

• Derivado: anümkan.

Conjugación

Raíz: anüm-

Formas no finitas
		-n			-lu			-am
		anümün			anümlu			anümam
		-n con negación			-lu con negación			-am con negación
		anümnun			anümnulu			anümnuam
		-wma			-el			-yüm
		anümuma			anümel			anümyüm
		-wma con negación			-el con negación			-yüm con negación
		anümnuwma			anümnuel			anümnuyüm
Formas finitas
número		singular			dual			plural
persona		primera	segunda	tercera	primera	segunda	tercera	primera	segunda	tercera
Modo real		iñche	eymi	fey	iñchiw	eymu	fey engu*	iñchiñ	eymün	fey engün*
No futuro	Afirmativo	anümün	anümimi	anümi	anümiyu	anümimu	anümi engu, anümingu	anümiñ	anümimün	anümi engün, anümingün
	Negativo	anümlan	anümlaymi	anümlay	anümlayu	anümlaymu	anümlay engu, anümlayngu	anümlaiñ	anümlaymün	anümlay engün, anümlayngün
Futuro	Afirmativo	anüman	anümaymi	anümay	anümayu	anümaymu	anümay engu, anümayngu	anümaiñ	anümaymün	anümay engün, anümayngün
	Negativo	anümlayan	anümlayaymi	anümlayay	anümlayayu	anümlayaymu	anümlayay engu, anümlayayngu	anümlayaiñ	anümlayaymün	anümlayay engün, anümlayayngün
Modo hipotético		iñche	eymi	fey	iñchiw	eymu	fey engu*	iñchiñ	eymün	fey engün*
No futuro	Afirmativo	anümli	anümülmi	anümle	anümliyu	anümülmu	anümle engu, anümleyengu	anümliyiñ	anümülmün	anümle engün, anümleyengün
	Negativo	anümnuli	anümnulmi	anümnule	anümnuliyu	anümnulmu	anümnule engu, anümnuleyengu	anümnuliyiñ	anümnulmün	anümnule engün, anümnuleyengün
Futuro	Afirmativo	anümali	anümalmi	anümale	anümaliyu	anümalmu	anümale engu, anümaleyengu	anümaliyiñ	anümalmün	anümale engün, anümaleyengün
	Negativo	anümnuali	anümnualmi	anümnuale	anümnualiyu	anümnualmu	anümnuale engu, anümnualeyengu	anümnualiñ	anümnualmün	anümnuale engün, anümnualeyengün
Modo volitivo		iñche	eymi	fey	iñchiw	eymu	fey engu*	iñchiñ	eymün	fey engün*
	Afirmativo	anümchi	anümnge	anümpe	anümayu	anümmu	anümpe engu, anümpeyengu	anümaiñ	anümmün	anümpe engün, anümpeyengün
	Negativo	anümkilchi, anümkinulchi, anümkili	anümkilnge, anümkinulnge, anümkilmi	anümkilpe, anümkinulpe, anümkile	anümkiliyu, anümkinuliyu, anümlayayu	anümkilmu, anümkinulmu	anümkilpe engu, anümkilpeyengu, anümkinulpe engu, anümkinulpey	anümkiliyiñ, anümkinuliyiñ, anümlayaiñ	anümkilmün, anümkinulmün	anümkilpe engün, anümkilpeyengün, anümkinulpe engün, anümkinulpeyengün
* También se usan fey y sus conjugaciones